Απόψεις

Κάπου στα μέσα της δεκαετίας του ’90, βρεθήκαμε με τους γονείς μου σε μια παραλία γυμνιστών στην Σαντορίνη. Και ενώ η ενήλικη παρέα αποχωρίστηκε με ευκολία τα μαγιό της, εγώ, ετών πέντε, αποφάσισα πως θα φοράω και τα δύο μέρη του μπικίνι μου· και το πάνω και το κάτω (ποιος μπορεί να ισχυριστεί πώς τα παιδιά δεν μεταβολίζουν την κοινωνία ταχύτατα;). Αυτό που με ώθησε στο να αναθεωρήσω την αρχική μου θέση ήταν το ανταγωνιστικό πνεύμα της θείας μου που μου είπε πως το δικό τους «κωλάκι» θα μαυρίσει ενώ το δικό μου θα μείνει λευκό. Εκεί πήρα τα ρίσκα μου και γδύθηκα, αρχικά ντροπαλή στην συνέχεια ελεύθερη. Διανύαμε άλλωστε μια δεκαετία που αν και ο γυμνισμός ξέφτιζε σαν πρακτική, ήταν περισσότερο εμπεδωμένος. Ερχόμενος με φόρα από την δεκαετία του ‘70, είχε αφήσει το στίγμα του στην νότια Κρήτη και τις Κυκλάδες που φημίζονταν για συγκεκριμένες και οριοθετημένες γυμνιστικές παραλίες, για το ελεύθερο κάμπινγκ και τα μπαράκια τους.

Σε πρώτη ανάγνωση, όλα αυτά εξακολουθούν να ακούγονται οικεία σήμερα, την ίδια στιγμή όμως βιώνονται εντελώς διαφορετικά. Η ποσότητα των ανθρώπων που συρρέουν στο σύμπλεγμα της Κυκλάδας, για να στήσουν την σκηνή τους ελεύθερα, έχει αυξηθεί κατακόρυφα, εν μέρει λόγω της οικονομικής κρίσης που απαιτεί φθηνότερες διακοπές αλλά και επειδή οι εκεί, θερινές κοινότητες –πώς να το κάνουμε– περνάνε λίγο καλύτερα, δημιουργώντας ενδιαφέροντες πόλους έλξης. Αν προσθέσουμε και ένα ρεύμα φυσιολατρίας, βιγκανισμού, γιόγκας στο γενικότερο modus viventi «επιστροφή στην φύση» καταλήγουμε ο μέσος πληθυσμός της παραλίας από τα μέσα Ιουλίου, να ξεπερνάει κατά πολύ τις καβάτζες της.

Η παραδοσιακή ανθρωπογεωγραφία του ελεύθερου κάμπινγκ, λίγο πολύ γνωστή, από πρωτοετείς φοιτητές μέχρι ώριμα παιδιά των λουλουδιών που παραμένουν πιστά στο χίπικο lifestyle τους, διευρύνεται και ανανεώνεται κρατώντας κάποια βασικά κοινοτικά χαρακτηριστικά (η αλληλεγγύη στο χαρτί υγείας, στην οδοντόκρεμα και στα αντικουνουπικά παραμένει αναλλοίωτη),  με ένας σημαντικό ποσοστό εξ’ αυτών ν’ ανυπομονεί να πετάξει ανέμελα τα ρούχα του, απελευθερωμένο από καταπιεστικές μπανέλες και εξοντωτικούς καθωσπρεπισμούς. Για να συμβεί αυτό όμως, πρέπει να υπάρξει και το κατάλληλο περιβάλλον, που παραδόξως όσο η τάση να γδυνόμαστε αυξάνεται, τόσο αυτό μοιάζει να περιστέλλεται ή παύει να είναι εξίσου δεδομένο.

Πως το ξαναδημιουργούμε;

Σίγουρα με σεβασμό σε ντυμένους και μη. Έχεις κάθε δικαίωμα να μην θέλεις να γδυθείς. Αλλά αν αποφασίσεις να μείνεις με το μαγιό σου μπορείς να πας κάπου όπου και οι υπόλοιποι το φοράνε ή να τηρήσεις την αρχή των γυμνιστών και να κάτσεις στην άκρη της παραλίας. Η πρακτική να γίνονται μεικτές οι παραλίες γυμνιστών και μη είναι ιδιαίτερα άβολη, κυρίως για τους πρώτους. Οπότε αν υπάρχει μια γωνιά της παραλίας όπου κυριαρχούν τα γυμνά σώματα και δεν θέλεις να είσαι ένα απ’ αυτά, σεβάσου το και μην απλώσεις την πετσέτα σου εκεί. Αντίστοιχα δεν είναι όλες οι παραλίες φιλικές για γυμνιστές. Σε μια οργανωμένη παραλία με οικογένειες και παιδάκια είναι λίγο άστοχο να γδύνεσαι και να μην περιμένεις σχόλια ή επίπληξη. Σε κάθε περίπτωση σεβάσου την κοινωνική συνθήκη.

Η διακριτικότητα είναι χρυσός. Όταν είμαστε γυμνοί, είμαστε και πιο ευάλωτοι, ενώ απαιτεί κάποιο θάρρος να αποχωριστείς την μικρή αυτή, έστω, κάλυψη του μαγιό. Μην σχολιάζεις λοιπόν. Ποτέ. Ακόμα αν είσαι και συ με αδαμιαία περιβολή. Κανένας δεν εκτίθεται  για τα μάτια σου, δεν τον αφορά η γνώμη σου και είναι παραβιαστικό  να κοιτάς επίμονα ή να μιλάς για τα μέρη του σώματος οποιουδήποτε ανθρώπου.

Οκ, αυτό πάει μόνο για άντρες. Οι κοπέλες που κάνουν τοπλες ή γυμνισμό δεν το κάνουν γιατί ψάχνουν για γαμπρό επιδεικνύοντας τα κάλλη τους. Το κάνουν επειδή έχουν κουραστεί να φοράνε το σουτιέν τους στην πόλη και θέλουν λίγη ελευθερία. Μην τους πιάσεις την κουβέντα όταν διαβάζουν το βιβλίο τους ημίγυμνες και ειδικά με κάποιο σαχλό αστείο για την ταμπέλα που απαγορεύει τον γυμνισμό (έχει συμβεί). Γενικά σε ντυμένες και γδυτές ισχύει ο ίδιος κανόνας, το τι φοράμε ή μη δεν είναι πρόσκληση.

Αν πας να μιλήσεις σε μια παρέα, να διανύσεις μια σχετικά αξιόλογη απόσταση ή -και ιδιαίτερα τότε- μπεις σε χώρο όπου οι άλλοι τρώνε, μαγειρεύουν ή απλά αράζουν – με λίγα λόγια οπουδήποτε δεν είναι παραλία- φόρα κάτι. Δεν υπάρχει τίποτα πιο άβολο από έναν γυμνό καβάλο στο ύψος του προσώπου όταν έρχονται να σου ζητήσουν αναπτήρα, σαμπουάν ή να σου πουν καλημέρα. Είναι αγενές, στα όρια της επιδειξιομανίας, ευθέως και ορθώς παρεξηγήσιμο και καθόλου κουλ.

Άσε το κινητό κάτω. Βρίσκεσαι σε μια παραλία όπου οι άνθρωποι θέλουν να χαλαρώσουν και το να κρατάς μια συσκευή με κάμερα είναι αρκετά τρίγκερινγκ, ακόμα και αν δεν φοράς ούτε εσύ τα ρούχα σου.

Φυσικά, πάντα υπάρχει η πιθανότητα ακραίων συμπεριφορών με τις οποίες εισερχόμαστε επισήμως στη ζώνη του λυκόφωτος. Συνήθως αρκεί μια συντονισμένη αντίδραση για να αποκατασταθεί η ηρεμία – τα συλλογικά όρια άλλωστε, πάντα αποδίδουν.

Η απόδραση από τα μαγιό μας ίσως να μην φέρει πλέον το ιδεολογικό πλαίσιο περασμένων δεκαετιών αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Η απλότητα και η ανεμελιά του να κινείσαι χωρίς ρούχα, ξαναδιεκδικεί τον χώρο της μέσα από τις επιρροές του body positivity, των διακοπών με λιγότερα άγχη για την εικόνα και τα ρούχα μας. Προτείνω να της τον παραχωρήσουμε.