«Κάτι..άσχετο»

Θεωρώ άδικο όσοι αναφέρονται σε αυτή την ταινία να μνημονεύουν μόνο την ερμηνεία της Blanchett ή να αναφέρονται στη μεγάλη διάρκεια των 2 και κάτι ωρών της ταινίας. Ο Todd Field υπέγραψε ένα χαμηλόφωνο αριστούργημα, σκηνοθετικά και σεναριακά και σίγουρα αυτό αξίζει ιδιαίτερη μνεία.

Δημιουργός των ταινιών “In the bedroom” και “Little Children” ο Τοντ Φιλντ χρησιμοποιεί και σε αυτή την ταινία ένα μοτίβο, ένα ξεκάθαρο αφηγηματικό κέντρο γύρω από το οποίο ξετυλίγεται η πλοκή. Στο “In the bedroom” η οικογένεια είναι αυτό το κέντρο και οι λεπτές ισορροπίες στις σχέσεις παιδιών γονέων ,στο “Little Children” η κοινωνία σε μικροκλίμακα, αγγίζοντας το πλαίσιο μιας τυπικής μεσοαστικής περιοχής στο “Tár”, επίκεντρο είναι το άτομο. Το θέμα της ταινίας είναι το “εγώ”, η άνοδος και η πτώση ενός ατόμου που θεωρεί την εξουσία  ως αναφαίρετο δικαίωμα του, δικαιολογημένο λόγω του ταλέντου του.

 Η Lydia Tár, προϊόν μυθοπλασίας και όχι πραγματικό πρόσωπο, δεν είναι απλά μαέστρος σε μια από τις μεγαλύτερες ορχήστρες του κόσμου, αλλά  διευθύνει με τον ίδιο τρόπο και όλες τις διαπροσωπικές της σχέσεις. Έχει δώσει στο κάθε άτομο που την περιβάλλει ένα ρόλο, τον οποίο μεταβάλλει η ίδια κατά το συμφέρον της. Η σύντροφος της έχει το ρόλο της σκιώδους συμβούλου, της μούσας που η λάμψη της έχει πλέον ξεθωριάσει λόγω ηλικίας, στην οποία δε δίνει κανένα περιθώριο συναπόφασης, ακόμα και για θέματα ανατροφής του παιδιού τους. Η βοηθός της από την άλλη, την ακολουθεί κατά πόδας, χωρίς την παραμικρή αναγνώριση με την υπόσχεση μια προαγωγής, η οποία ποτέ πραγματοποιείται και χρησιμοποιείται  μάλλον ως δέλεαρ(μέγα χειριστικό στοιχείο).

Το σύνολο των ανθρώπων που την περιβάλλουν σε προσωπικό επίπεδο, αντιδρούν σαν μέλη ορχήστρας που το ρυθμό επιβάλλει εκείνη. Μοναδική εξαίρεση ίσως, η σχέση με την κόρη της που φαίνεται να ξεφεύγει από το ειδικά διαμορφωμένο  πλαίσιο συναλλαγής που έχουν  όλες τις οι σχέσεις. Όμως, αρκεί μια απροσεξία, μια λάθος εκτίμηση της κατάστασης για να καταρρεύσει  όλο το καλοκουρδισμένο περιβάλλον της τελειότητας .Με αφορμή την αυτοχειρία της προηγούμενης προστατευόμενης  και μαθήτριας της ξεκινάει η παραφωνία στην προσωπική της ορχήστρα. Τα πράγματα όμως, δεν είναι τόσο απλά για την ενδεχόμενη ενοχή της.

Υπάρχει πάντα  στο αριστοτεχνικό αυτό σενάριο η αμφιβολία. Μέχρι ποιο σημείο έκανε κατάχρηση της εξουσίας της; Μήπως η αλαζονεία της την ώθησε να αφήσει σημεία των πράξεων της που μπορούσαν να παρερμηνευτούν; Ακόμα και αν είναι ένοχη μήπως το μεγάλο ταλέντο αρκεί για να συγχωρέσει για να περάσουν οι πράξεις της στο απυρόβλητο;

 Για τον σκηνοθέτη δεν έχει καμία απολύτως σημασία τι συνέβη. Σημασία έχει ότι ο άνθρωπος που ξεχνάει τα όρια του και παρασύρεται σε έναν υπερτροφικό εγωισμό θα έχει σίγουρα άσχημη κατάληξη. Είναι ένοχος, η αλαζονεία είναι ενοχή. Το ιδιαίτερο στοιχείο της ταινίας δεν είναι ότι δεν ηθικολογεί, δεν τιμωρείται η ηρωίδα από τη σκοπιά της χριστιανικής ηθικής και της καλοσύνης, ούτε διαπράττει ύβρη επειδή αισθάνεται ανώτερη. Περιθωριοποιείται κοινωνικά αυτό είναι δεδομένο, αλλά η μεγαλύτερη τιμωρία είναι οι προσωπικοί της δαίμονες, ο επώδυνος τελικός συμβιβασμός, η συνέχεια της ζωής μετά την απαξίωσή της. Από την αλαζονεία, στην συνειδητοποίηση και τέλος στον επώδυνο συμβιβασμό με την ισχύουσα πραγματικότητα είναι η διαδρομή της ηρωίδας με στοιχείο της δίωρης ταινίας, καμία σκηνή να θεωρείται αμελητέα η πλεονάζουσα. Όλες οι σκηνές εξυπηρετούν αυτή την κάθοδο αυτή τη   σταδιακή μετάβαση από την κορυφή στην πτώση και σε αυτό το ταξίδι ο Field είχε σίγουρα  σύμμαχο μια πρωταγωνίστρια που δεν χορταίνεις να τη βλέπεις.